50'li yıllardan 80'li yıllara değin yazmış olduğum kırkın üzerinde kitabın tümü tükenmiş durumdaydı. Son yıllarda bunların yeni baskılarını yapmak için bir-iki yayınevi sürekli başvurdu. Ancak bu konuda hep isteksizliğimi belirttim. Bu kitapların yeniden basılması için baştan aşağı gözden geçirilmesi gerekiyordu. Oysa ben bu konulardan kopmuş, yeni konulara yönelmiştim. Bunlar üzerinde çalışırken, eski kitapların yeni baskıları için ek çalışmalar yapmakta isteksizdim. Bu yeni kitapların yayınından sonra eskilere -sıra gelecekti. Ancak yalnız Dost Kitabevi Yayınları'nın isteğini, ilk baskısı 1976'da yapılan Osmanlı Tiyatrosu için kabul ettim. Bu kitabı seçişimin birkaç nedeni var. Birincisi, bu kitap derli toplu bir monografik çalışmaydı, büyük değişiklikleri (bir iki yerde değişiklik, kaynakçayı yenilemek, birinci baskıda hiç olmayan resimlere bolca yer vermekten başka ek bir çalışmayı) gerektirmiyordu. İkinci neden ise, kitabın ilgililerinin eline pek geçmemesidir. 1976'da bu kitap Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Yayınları'ndan çıkmış ve bin adet basılmıştı. Bunun yarısı fakültenin öğretim üyelerine ve araştırma görevlilerine dağıtılmış, öteki yarısı da, dışarıda satışa çıkarılmadan, kimsenin nerede olduğunu biilmediği fakültenin kitap satış yerine konulmuştu. Bu bakımdan, yeni bir baskıyla kitap ilgililerine ulaşabilecekti. Üçüncü neden daha da önemlidir. 1999 yılı Osmanlı Devleti'nin 700. kuruluş yıldönümüdür. Türkiye'de olduğu kadar, dünyanın değişik merkezlerinde de çeşitli etkinliklerde kutlanacak. Ben de bu yıldönümüne, ilki 1998'de yayımlanmış, üçü de bu yıl (1999) yayımlanacak dört kitapla katılıyorum. Bu kitabın adında "Osmanlı" ibaresi bulunduğundan bu da beşinci kitap oluyor. Her ne kadar bu kitabın adı Osmanlıların tiyatrosu anlamında olmayıp, daha çok "Osmanlı Tiyatrosu" diye bilinen bir tiyatro topluluğunun adı olsa da... İkinci baskının bu önsözünü uzun tutmamın nedeni, ilk baskıdan sonra geçen 22 yıl içindeki birtakım olaylara, düşüncelere değinmenin kaçınılmaz oluşudur. Bunların en önemlisi, 1982 yılının Mart ayında yirmi sandığa yakın kitap ve belgelerimin çalınmasıydı.

---